رابطه عزت نفس و افسردگی
عزت نفس و افسردگی دوشاخصه در زندگی انسان هستند. عزت نفس به معنای اعتقاد قلبی به توانایی‌ها و مهارت‌های خود است، در حالی که افسردگی به معنای حالتی از ناراحتی عمومی و کاهش انگیزه و انرژی در فرد است. آیا این دو ویژگی با یکدیگر مرتبط هستند؟ آیا افزایش عزت نفس می‌تواند به کاهش افسردگی کمک کند؟ حال ما میخواهیم در این پژوهش رابطه این دو عامل را با یکدیگر بسنجیم.
عزت نفس چیست ؟
عزت نفس اعتقادی است که فرد به خود و توانایی‌های خود دارد. و کاملا یک حس درونی میباشد اگر فردی عزت نفس داشته باشد، خود واقعیش را می‌پذیرد، می‌پسندد و دوست دارد. محتمل است که یک فرد درباره بعضی از ویژگی‌های خود نظر خوبی داشته باشد و برخی از ابعاد شخصیت و ویژگی‌های خود را دوست نداشته باشد.
کمبود عزت نفس موجب میگردد که ظرفیت‌های بالقوه خود برای موفقیت و کامیابی در زندگی را نشناسیم و کشف نکنیم. کسی که به خود اعتقاد ندارد، به‌سختی از سختی ها و چالش‌های پیچیده زندگی جان سالم به در می‌برد. در هر لحظه ای از زندگی راهی برای افزایش عزت نفس وجود دارد.
عزت نفس پایین در کودکی
کودکانی که عزت نفس پایینی دارند همیشه تصویری منفی از خود دارند و محتمل است خود را زشت، تنبل و ضعیف ببینند. این افراد مستعد ابتلا به حس قربانی‌بودن هستند. در حقیقت، از آنجا که از توانایی و مهارت کافی برای کشف و بروز استعدادها و توانمندی‌های خود بهره‌مند نیستند، مدام باخت هایشان را به گردن دیگران می‌اندازند و احساس می‌کنند که قربانی وضعیتی ناخوشایند هستند که خود در شکل‌گیری‌اش تقصیری ندارند. انزوا و تنهایی هم از ویژگی‌های رایج کودکانی است که عزت نفس پایینی دارند. این کودکان ممکن است در بزرگ سالی آسیب های بیشتری ببینند و آینده خود را تباه کنند.
عزت نفس پایین در نوجوانی
عدم عزت نفس در نوجوانان معمولاً رایج میباشد. این سن گذرگاهی به سوی بزرگسالی می باشد و با تغییرات جسمی و روحی زیادی همراه میشود. در بین این تغییرات، احتمال دارد که نوجوان نتواند خود را با شرایط به خوبی تطبیق دهد و به توانایی‌های خویش در زمینه‌های مختلف شک نماید.
تغییرات ظاهری هم از دلایلی هستند که نوجوانان کمی دچار عدم عزت نفس میگردند. چنین چیزی در این دوره باعث تنهایی افراد میشود و می‌تواند با هیزمش، آتش مشکلات و چالش‌های روحی نوجوان را هم شعله‌ور نماید.
علائم کمبود اعتماد به نفس چیست؟
- احساس شک و تردید به خود
- رفتار منفعلانه یا حساب بَر از دیگران
- مشکل در اعتمادکردن به دیگران و حتی صمیمی شدن
- احساس حقارت و ضعف نسبت به دیگران
- حساسیت بیش از حد به انتقاد و حرف دیگران
- احساس دوست داشته نشدن و کم بود محبت
نشانه‌های عزت نفس بالا
این پرسش برای بسیاری از افراد محتمل است ایجاد شود که از چه راهی می‌توان فهمید که فرد عزت نفس بالایی دارد؟ آیا داشتن عزت به نفس بالا نشانه‌ها و ویژگی‌های خاصی دارد؟
در پاسخ به این سوالات باید بگوییم که بله، نشانه‌های افرادی که عزت نفس نفس دارند میشود به موارد زیر اشاره کرد:
- افرادی که عزت نفس خوبی دارند، به ندرت دچار شک و ترید خواهند گردید.
- این گونه افراد همیشه به دنبال آن می باشند تا خود حقیقی شان باشند. به هیچ عنوان سعی نمی‌کنند تا خود را در جایگاه فرد دیگری قرار دهند.
- همیشه در زندگی خود یک مسیر مشخص و شخصی را دنبال می نمایند.
- در زمان درست و به وقت مناسبش صحبت های مفید می‌کنند.
- به هیچ عنوان تحت تاثیر حرفهای دیگران تصمیم خود را تغییر نخواهند داد.
- به هیچ عنوان نیازی ندارند تا دیگران آنها را تعریف و تایید کنند.
- از پیشرفت و ترقی دیگران شاد میگردند.
- صحبت کردن آنها با صلابت و اقتدار خاصی می باشد.
- این دسته از اشخاص به هیچ عنوان از آموزش مطالب جدید خسته نخواهند گردید.
- سعی مینمایند که به جای تمرکز به روی حواشی کار، به روی هدف اصلی خود فکوس کنند.
- همیشه در انجام فعالیت ها پیش قدم خواهند شد.
رابطه عرت نفس و افسردگی از دیدگاه علمی
برخی از تحقیقات نشان میدهند که بین عزت نفس و افسردگی رابطه‌ای معکوس وجود دارد. به عبارتی هر چه عزت نفس بالاتر باشد، احتمال افسردگی کمتر است. در برخی مطالعات، اثبات شده است که افراد با عزت نفس بالا، در مقابل مشکلات روانشناختی مانند افسردگی، استرس و اضطراب مقاومت بیشتری دارند.این افراد سرسخت تر از افراد فاقد عزت نفس ظاهر میگردند و ایده ها و راهکارهای بهتری نیز ارائه میدهند.
عوامل مختلفی میتوانند بر عزت نفس و افسردگی تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، تجربه‌های موفق فرد در گذشته، پشتوانه اجتماعی قوی، احساس کنترل بر زندگی و پذیرش خود و توانایی‌های خود میتوانند به افزایش عزت نفس کمک کنند. از طرف دیگر، افراد اگر تجربه‌های ناکام و پشتوانه اجتماعی ضعیف، عدم کنترل بر زندگی و احساس ناتوانی داشته باشند می‌تواند منجر به افزایش افسردگی شوند.
درمان کمبود عزت نفس چگونه است؟
کمبود عزت نفس در اشکال‌های مختلفی می باشد. گاهی در بعضی زمینه‌ها از اعتماد بنفس کافی برخوردار می باشیم و در برخی از زمینه‌ها اعتماد بنفس لازم را نداریم. باید در تلاشی مستمر، سعی نماییم که اعتماد بنفس خود را در زمینه‌های مختلف بالا ببریم. در واقع کسی که عزت نفس بالایی دارد و اینان به توانایی خود و خدای درون خود دارد معتقعد هست میتوانند با تکیه بر این نیرو در هر زمینه ای که میخواهد مهارت و اعتماد به نفس کافی بدست بیاورد .درمان کمبود این زمینه ها با توصیه‌های زیر مقدور میگردد:
- فهرستی از آرزوها ، موفقیتها و دستاوردهای خود در زندگی را یادداشت کنید و به آن توجه نمایید.
- نقاط قوت و استعدادهای شخصی خود را شناسایی کرده و آنها را به خود یادآوری کنید.
- اهداف واقع بینانه برای خود تعیین نمایید.
- خودگویی مثبت را تمرین کنید.
- برای سرگرمی و تفریح خود وقتی را انتخاب کنید و از امتحان‌کردن تجربه‌های تازه نهراسید.
- با یک مشاور یا متخصص سلامت روان مشورت کنید تا راهبردهای خود مدیریتی را بیاموزید.
کلام پایانی
تقویت و افزایش عزت نفس موجب افزایش روابط اجتماعی و فردی و کاهش استرس در تعاملات اجتماعی می گردد.یکی از راه های تقویت روابط اجتماعی استفاده از قانون جذب اشخاص است توصیه می گردد که از آموزش های ما در این زمینه نیز استفاده کنید.
